2012/04/28

Hiretzat goli kherautzen dinat

Jon Mirande Parisen jaio zen. Guraso zuberotarrak zituen, eta Parisera joan zirenean apenas zekiten frantsesez. Mirandek, ordea, hogei urte zituenean hasi omen zuen euskara ikasten.

Wikipediaren arabera, Mirandek hogei bat hizkuntza omen zekizkien (askotxo iruditzen zaizkit). Bere literatuan hizkuntza horien arrastoak utzi zituen. "Orhoituz" liburuan, esate baterako, Kama-goli izeneko olerkia idatzi zuen. Honakoa:
Hiretzat goli kherautzen dinat
erromeetako gazin mindroa
ene muirako mandro londoa
mol loloena ene khertsiman.
Hire dui ankhai baro, koloek
pekhautzen nina kamatze-jakaz
phiria hautsiz erromenitzat
letu hindudan latziaz geroz 
Olerkia erromintxelaz idatzita dago, euskal ijitoen hizkeraz. Erromintxela kalderah dialektoaren eta euskararen bat egitetik sortu zela uste dute adituek. Morfologia eta gramatika euskararenak ditu. Aditzak ere bai. Lexikoa, ordea, erabat erromintxela da.

Kale dor Kayiko elkartearen ikerketa baten arabera, 1996an 500 bat erromintxel hiztun bizi ziren.

Kama-goli izeneko olerkia Pamiela aldizkariaren 7. zenbakian irakur daiteke: hemen. Eneko Oregik batuerazko bertsioa egin zuen, bi iturri erabiliz: "La langue des bohemiennes" izeneko liburua, eta Errioxako Bastidako ijito batekin izandako solasaldia.

Mikel Markezek poema musikatu eta Kantu erotikoak diskoan grabatu zuen.

 

No comments: