2012/10/12

Hitzperimentuak, palindromoak eta beste...

Joan Brossa

Joan Brossa artista bitxia da: polifazetikoa. Poeta, dramaturgoa eta diseinugilea. Poema idatziak landu zituen, poema bisualak, poema-objektuak, poema urbanoak... www.joanbrossa.org orrian adibide ugari bildu dituzte.

Hizkuntzaren kaiola

Joan Brossak «La gàbia del llenguatge» izeneko olerkia argitaratu zuen 1975. urtean:
“El meu llenguatge ja no imita el món, / sinó que amb mots ben lliures el preforma. / Fora mons de segona mà! En l’intent / arrenco la disfressa del llenguatge. / Deslliura els mots, paisatge de la ment!”
«Inoren ero ni» taldeak olerkia euskaratu eta musikatu egin du: «Hizkuntzaren Kaiola». Hemen entzun daiteke:


«Inoren ero ni»

«Inoren ero ni» palindromo bat da. Palindromoa ezkerretik eskuinera zein eskuinetik ezkerrera berdin irakurtzen den hitza edo esaldia da. Euskaraz adibide politak daude:
  • Ze nekeza inori atea irekitzea eztikeria eta ironia zekenez.
  • Esanik erruz egi bat ta bi gezurrekin ase.
  • Nik enara neraman amaren aranekin.
  • Animatuta bazen, ezabatuta mina!
  • Alu hauxe sexu ahula?
  • Utzi penak Ane, piztu!
  • Orea ore, eroa ero.
  • Autore erotua
  • Atara zarata.

Hitzperimentuak

Iñaki Arranzek Hitza azti liburu bitxia argitaratu zuen orain dela urte batzuk. Hitz jokoak hizkuntzaren mekanismoak hobeto ulertzeko tresna eta hizkuntza aberasteko bide direla aldarrikatzen du. Palindromoak, atsotitzak, hitz-korapiloak... Belaunaldiz belaunaldi iritsi zaizkigun hitz jokoak eta olerkari abanguardisten esperimentazioak aletzen ditu bere liburuan.

Markos Gimenok oso hitz egokia erabiltzen du hauetarako: HITZPERIMENTUAK. Merezi du bere blogak bisitatzea: zaharra zein berria.


Publizitatea

Iñigo Ostolazak ere Iñakiren liburuaren komentario bat argitaratu zuen bere blogean. Bere ustez publizitateak bere-berea du hitzekin jolas egitea, nahiz eta (agian) euskaraz adibide gehiegirik ez dagoen. Iñigok gutxi batzuk aipatzen ditu:
  • Hara bada, Araba da! (Arabako Foru Aldundiaren iragarki batean)
  • EZ dakizu euskara. IkaSI (Ika euskaltegien iragarkia)
  • Ibai zikina? Hi bai zikina!

Altxorrak

Bertsolaritzan, umorean... altxor ikaragarriak ditugu bertan, baina... luze joko luke. Hurrengo batean, agian.


2 comments:

garaigoikoa said...

Gogora ekarri dosta zeureak neure artikulutxo hau, aspalditxo eskribidua: http://www.blogak.com/garaigoikoa/berbagaz-olgeu

allartean said...

... zure helbide horien guztien apunteak hartu ditut... Mertxi!