Bat
Orain dela aste batzuk abestia irratian entzun, eta aek-k duela urte askotxo egin zuen kanpaina bat gogoratu nuen:
SER VASCO/A NO ES SUFICIENTE
IZAN EUSKALDUN!
EL EUSKERA ES LA DIFERENCIA
Egia da garai hartan euskararen inguruko publizitate gutxixego egiten zela. Esango nuke euskaltegien matrikulazio kanpainak horregatik zirela esanguratsuak: nonbait, euskararen inguruko diskurtsoaren parte handi bat kanpaina horien bidez definitzen zen urtez urte. Agian gehiegi esatea da, baina nik halako oroitzapena dut.
Kontua da kanpaina horrek haustura txiki bat eragin zuela, ordura artekoekin alderatuta. Ordura arteko matrikulazio kanpainak koloretsuak ziren, bizi-biziak, atseginak, "amableak". Kanpaina horrek hainbat kontzientzia astindu nahi zuen, eta mezua identitatearen ideiaren inguruan oinarritu zuen. Mezuak bazuen halako "deserosotasun" puntu bat, baina ondo funtzionatu zuen.
Bi
Kathryn A. Woolard antropologoak defendatzen du hizkuntza baten zilegitasuna bi ideia nagusiren baitan aldarrikatu ohi dela; bi ideologia linguistikoren baitan, alegia: egiazkotasunaren ideologia eta anonimatuarena. Hau da, hizkuntza gurea delako defendatzen dugu (gure identitatearen adierazpidea) edo denona delako (unibertsala, ez inongoa). Hizkuntza propioaren eta hizkuntza komunaren arteko tirabira da, azken batean.
Hizkuntza minorizatuek egiazkotasunaren ideologian oinarritu ohi dute beren estrategia. Hizkuntza hegemonikoek anonimatuan.
Woolard-en ustez, hori guztia trantsito baten ondorioa da: egiazkotasunetik anonimatura. Halako trantsito bat beharrezkoa omen da, maila batetik aurrera hizkuntzaren hedapenari eutsi nahi izanez gero.
Hiru
Dena den, Woolard-ek dio, bi ideologia horietatik, ez batak ez besteak ez diola katalanaren beharrei egoki erantzuten. Hirugarren bide baten beharra aldarrikatzen du. Aukerak ere ikusten ditu: aniztasunaren ideian oinarritzea, diferentzian, hizkuntzaren aldakortasunean, heteroglosian, hizkuntzarekiko jolasean, errepertorio linguistikoak aldarrikatzea...
Oharra. Woolard-en ideiak artikulu honetatik atera ditut gehienak: Les ideologies lingüístiques: una visió general d'un camp des de l'antropologia lingüística. Revista de Llengua i Dret, núm. 49, 2008
1 comment:
Jatorrizko sarrera goiko huraxe zen. Gerora berotu egin nintzen eta atal bat erantsi nion. Honakoa:
Lau
Bi muturren arteko dilemetatik ateratzeko, beharrezkoa omen da irtenbidea beste plano batean bilatzea. Demagun ardatz bat marrazten dugula, muturretan bi ideia horiek (A eta B) dituena: "euskara gurea da" eta "euskera denona da". Ardatz horretan mugitu gintezke, eta alde batera edo bestera makurtu, baina horrek ez du dilema askatzen. Ardatz alternatibo bat eraiki behar da: ez A eta ez B; edo bai A eta bai B. Adibidez:
- Euskararen alde ari gara, ez gurea delako, ezta denona delako ere, baizik eta aniztasunean eta justizian sinisten dugulako.
- Gurea da... denona delako.
- Denona da... gurea delako.
Ideia horiek funtzionatu ahal dute? Nola ikusten duzue?
Kontua da iruzkin guztiak atal honetara joan zirela. Pena eman zidan, gakoak aurreko ataletan zeudela uste dudalako(batez ere hirugarrenan). Jendeak irakurri bitartean bere horretan utzi nuen, baina gerora, parte hori hortik kentzea pentsatu dut, eta iruzkinen atal honetara ekartzea.
Post a Comment